یورش کرونا برای فتح جهان؛ در بحث سلامت عمومی صداقت ارزشمندتر از امید است - وبلاگ توسعه زندگی

به گزارش وبلاگ توسعه زندگی، خبرنگاران؛ نشریه اکونومیست در سرمقاله روی جلد این هفته خود به ابعاد شیوع ویروس کرونا در جهان و الزامات دولت ها برای مقابله با آن پرداخت و نوشت: صداقت در بحث سلامت عمومی همواره از امید بسیار ارزشمندتر است. طی هفته گذشته معین شده است که بیماری ویروسی موسوم به کووید- 19 که از ابتدای دسامبر به چین حمله کرد، قرار است در سراسر جهان شیوع یابد. بسیاری از دولت ها این سیگنال را مخابره می کنند که قادر به مهار کرونا خواهند بود؛ اما به نظر می رسد که آنها باید مردم را برای یک تهاجم آماده کنند؛ چراکه کرونا در راه است.

به گزارش وبلاگ توسعه زندگی؛ در ادامه سرمقاله نشریه اکونومیست آمده است:

در واقع مقامات کشورها باید در شرایطی به مبارزه علیه کرونا برخیزند که شناخت چندانی از این ویروس ندارند. یکی از تخمین ها پیش بینی می کند که بین 25 تا 70 درصد از مردم کشورهای درگیر کرونا به این ویروس مبتلا شوند. بررسی نمونه های چین نشان از آن دارد که حدود 80 درصد از آنها نشانه های خفیفی را تجربه می کنند، 15 درصد نیازمند دریافت درمان در بیمارستان هستند و 5 درصد دیگر نیز باید در بخش مراقبت های ویژه بستری شوند. کارشناسان می گویند که این ویروس می تواند 5 تا 10 برابر مرگبارتر از آنفلوآنزای فصلی باشد که در برخی از سال های گذشته با نرخ مرگ و میر 1/ 0 درصد می تواند تنها در آمریکا 60 هزار قربانی بگیرد. مدل سازی ها نشان می دهد که رشد مالی جهان طی 12 ماه می تواند با کاهش 2 درصدی به یک درصد برسد. البته بروز چنین نتایجی تا حد زیادی وابسته به تصمیمات آینده دولت ها است که نمونه آن در چین رخ داد. استان هوبی، کانون آغاز شیوع کرونا جمعیت 59 میلیون نفری دارد که 65 هزار نفر مبتلا در آن حضور دارند و آمارها نشان از نرخ مرگ و میر 9/ 2درصدی دارند.در مقابل اما دیگر نقاط چین که میزبان جمعیت 3/ 1 میلیارد نفری است، تنها 13 هزار مبتلا دارد و نرخ مرگ و میر آن نیز 4/ 0 درصد است. اگرچه مخفی کاری مقامات چینی در رابطه با شیوع این ویروس موجب شد تا کووید- 19 جان بگیرد، اما پس از آن و حتی قبل از اینکه به طرز چشمگیری از هوبه خارج شود، مقامات دولت مرکزی و محلی یکی از بی سابقه ترین و گسترده ترین قرنطینه ها در طول تاریخ را اجرایی کردند. کارخانه ها بسته شدند، حمل و نقل عمومی دست از فعالیت کشید و مردم موظف به ماندن در خانه شدند. این سیاست دولت موجب افزایش آگاهی و تغییر رفتار شد. بدون اتخاذ چنین سیاست هایی چین اکنون باید میلیون ها نفر از مبتلایان و ده ها هزار قربانی را ثبت می کرد. سازمان بهداشت جهانی نیز این هفته خرسندی خود را از سیاست ها و اقدامات چینی ها در مهار کرونا ابراز کرد. البته این به آن معنا نیست که مدل چینی ها می تواند برای دیگر نقاط جهان نیز موثر باشد. هر قرنطینه ای با هزینه های هنگفتی روبرو است؛ چه در بخش تولید و چه مبتلایان به بیماری های دیگری که باید داروها دیگر را دریافت کنند.

اما در حالی که چین تلاش می کند تا به صورت تدریجی با کاهش قرنطینه، اقتصاد خود را روی ریل بهبود قرار دهد، ممکن است موج دومی و قوی تر کرونا بار دیگر با چین برخورد کند. اگرچه شاید دیگر کشورها نتوانند مدل چین را اجرایی کنند، اما تجربه چینی ها نشان می دهد جهان باید سه درس گفت وگو با مردم، کندسازی انتقال بیماری و آماده ساختن سیستم های حفظ سلامت برای افزایش تقاضا را در اولویت قرار دهد. برای نمونه یکی از نمونه های مناسب از ارتباط با مردم بیانیه یک مرکز کنترل بیماری در غرب در 25 فوریه بود که هشداری صریح و جدی نسبت به شیوع کووید- 19 بود. اما به زعم نگارنده اکونومیست، وزارت بهداشت ایران در این زمینه ناپیروز عمل کرده است و برای نمونه معاون وزیر بهداشت ایران که خود مبتلا بود تلاش می کرد در یک کنفرانس خبری دولت را در کنترل امور پیروز نشان دهد. حتی بهترین تلاش ها برای پوشاندن حقایق در این زمینه یک گل به خودی است؛ چراکه موجب ترویج بی اعتمادی، شایعه ها و ترس در سطح جامعه می شود. بهترین زمان برای گفت وگو با مردم در این زمینه پیش از آغاز شیوع بیماری است. اما درس دوم تجربه چینی ها آن است که دولت ها می توانند شیوع کرونا را کند کنند. به پایین کشاندن این الگوی اپیدمی می تواند جان ها را حفظ کند. در این زمینه می توان ابتلای برخی از موارد را تا زمستان آینده به تاخیر انداخت تا درمان های مناسبی برای آن در نظر گرفته شوند. زمانی که در یک کشور موارد بسکمک اندکی دیده می شود، دولت ها می توان تمام مسیرهای رفت و آمد افراد را بررسی و کسانی را که با آنها برخورد داشته اند، قرنطینه کنند. اما در مقیاس های گسترده دولت ها باید به فکر قرنطینه شهر ها، تعطیلی کارخانه ها و مراکز عمومی و آموزشی باشند. درس سوم نیز آن است تا سیستم های بهداشتی برای آینده آماده شوند. این موضوع شامل برنامه ریزی لجستیکی زمان بر است. نیاز بیمارستان ها به البسه مخصوص، ماسک، دستکش، اکسیژن و دارو افزایش می یابد. همچنین باید یک طرح کلی برای نحوه مهیا ساختن طبقات در قرنطینه کووید- 19 تهیه شود.

اقتصاد ویروسی جهان

اما شیوع کرونا جنبه دیگری نیز دارد و آن زیان هنگفتی است که پیش بینی می شود به اقتصاد جهانی وارد کند. روز پنج شنبه نیز بانک آمریکا پیش بینی خود از رشد مالی جهان در سال 2020 را به 8/ 2 درصد کاهش داد، سطحی که پایین ترین رشد از زمان بحران مالی جهان تا کنون را رقم می زند. بر اساس اعلام بانک آمریکا، کرونا ویروس اثر کاهنده ای بر سرعت رشد اقتصاد جهان خواهد گذاشت. این نخستین بار پس از بحران مالی سال 2009 است که پیش بینی این بانک از رشد مالی جهان به زیر 3 درصد سقوط کرده است.

بزرگ ترین سقوط یک روزه بورس های جهان

بر این اساس، آدیتیا بهاو، اقتصاددان ارشد بانک آمریکا در یادداشتی که روز پنج شنبه در این رابطه منتشر کرد، نوشت: سرعت رشد اقتصاد جهان حتی پیش از شوک ویروس کرونا هم کند بود. وی اضافه کرد که راهکارهای قرنطینه سختگیرانه چین در نقاط شیوع این ویروس از آمار فصل نخست خیلی ضعیف برای اقتصاد این کشور حکایت دارد. بانک آمریکا پیش بینی خود برای چین را بار دیگر از 6/ 5 درصد برای سال 2020 به 2/ 5 درصد کاهش داد و به دلیل شیوع این ویروس رشد فصل نخست را حدود صفر پیش بینی کرده و احیای با تاخیری را در چشم انداز آن دیده است. به علاوه در این پیش بینی آمده است که اثرات بزرگ کاهشی این جریان بر اقتصاد جهان مشاهده خواهد شد و بر این اساس بدون در نظر دریافت اقتصاد چین، رشد اقتصاد دیگر نقاط جهان در سال 2020 به 2/ 2 درصد خواهد رسید که کندترین رشد از سال 2009 تا به امروز خواهد بود چون اخلال در اقتصاد چین بر زنجیره عرضه جهان به شدت آسیب وارد خواهد کرد. جریان ضعیف گردشگری نیز عامل دیگر این کندی رشد در آسیا خواهد بود. گرچه در این پیش بینی رکود اقتصاد جهان یا تعطیلی فعالیت های مالی به دلیل بیماری همه گیر دیده نشده است، اما ریسک های کاهنده و یک احیای U شکل رشد و وارد آمدن خسارت شدیدتر بر تولید مشاهده می شود.

روزنامه گاردین نیز با اشاره به هراس ناشی از کرونا در سرتاسر جهان و اثر آن بر اقتصادها خبر داد که بزرگ ترین سقوط یک روزه بورس های جهان رقم خورد. بر این اساس روز پنج شنبه شاخص میانگین صنعتی داوجونز بدترین سقوط یک روزه خود از بحران مالی سال 2008 تا به امروز را به ثبت رساند و 4/ 4 درصد معادل 1190 واحد افت کرد. دلیل این کاهش آسیبی است که بیماری همه گیر کرونا بر اعتماد سرمایه گذاران وارد کرده است. بر این اساس، شاخص فوتسی100 هم تا 5/ 3 درصد افت کرد، تداوم سقوطی که منجر به ثبت بدترین هفته از زمان بحران بدهی های حوزه یورو از سال 2011 تا به امروز شد. افت شاخص بورس های جهان در شرایطی است که کشورهای مختلف برای مقابله با ویروس کرونا تلاش ها و راهکارهای مختلفی را در پیش گرفته اند که از جمله آنها می توان به ممنوعیت سفر، تعطیلی مدارس و موکول کردن رویدادهای ورزشی و کنفرانس های تجاری به زمانی دیگر اشاره کرد.مقامات انگلستان به دنبال آنند که مردم را برای همه احتمالات آماده کنند و کریس ویتی، مقام ارشد بهداشت و درمان انگلستان اعلام کرده است که در زمان شیوع بیماری های همه گیر، رویدادهای عمومی و مدارس باید تا بیش از دوماه تعطیل شوند. گاردین همچنین نوشت از زمانی که روز پنج شنبه سه مورد جدید ابتلا به بیماری کرونا در انگلستان از جمله در ایرلند شمالی مشاهده شد، اداره بهداشت عمومی این کشور یک متخصص را به تنریف اعزام کرده است تا به کنترل شیوع در منطقه کمک کند و مقامات اعلام کرده اند که هنوز شانس خوبی برای مقابله با شیوع این بیماری وجود دارد. با وجود همه این تدابیر و خوش بینی ها، از زمان بازگشایی بورس ها در روز دوشنبه تا کنون، ارزش سهام عرضه شده عمومی شرکت های لندن تا بیش از 150 میلیارد پوند سقوط کرده است، امری که کارشناسان به شیوع ویروس کووید 19 نسبت داده اند.

در کنار همه این احوال ناخوش مالی، نام های بزرگی به فهرست بلند شرکت هایی اضافه شده اند که که گزارش کرده اند شیوع ویروس کرونا اثرات سهمگینی بر امور مالی آنها بر جا گذاشته و هشدار داده اند اگر شیوع این بیماری کنترل نشود، آلام بیشتری بر آنها تحمیل خواهد شد. از جمله این شرکت ها می توان به مایکروسافت، پی پال و استاندارد چارتر اشاره کرد که همگی پیش بینی ناامیدکننده ای از میزان سود خود منتشر کرده اند. شرکت فیس بوک کنفرانس سالانه خود در کالیفرنیا را لغو کرده است. معمولا این شرکت در این کنفرانس های خود از محصولات جدیدش برای هزاران مهندس نرم افزار و کارآفرین پرده برداری می کرده است. مرکز گلدمن ساکس هشدار داده است که ویروس کرونا می تواند رشد سود شرکت های آمریکایی در سال 2020 را پاک کند و از میان ببرد. شرکت آستون مارتین افت فروش خود را پیش بینی کرده و هشدار داده است که در زنجیره عرضه اش اختلال ایجاد خواهد شد. شرکت های فعال در زمینه املاک حضور خود در کنفرانس سالانه این صنعت موسوم به میپیم را که قرار بود ماه بعد در کن برگزار شود، لغو کردند. شرکت لوازم آرایشی اورئال مسافرت را برای 86 هزار کارمند خود ممنوع کرده است. شرکت تولید کننده کفش کراکس اعلام کرده است که اختلال آسیایی ایجاد شده می تواند درآمدهای آن را تا 30 میلیون دلار کاهش دهد. برخی دیگر از برندهای مشهور جهان همچون اپل، مک دونالد و استارباکس زیان خود از شیوع این ویروس را محاسبه کرده اند و همزمان برخی از صنایع بزرگ همچون گردشگری، هواپیمایی و خودروسازی در تقلا هستند تا از پس معضلات پدید آمده بر اثر این بیماری برآیند.روزنامه فایننشال تایمز نیز نوشت که کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا احتمال واکنش سریع این بانک به شیوع ویروس کرونا را ضعیف دانست و به این نشریه گفته است که شیوع آن در اروپا هنوز به مرحله ای نرسیده است که نیاز به یک واکنش در سیاست های پولی باشد. این در حالی است که پیتر آلتمایر، وزیر اقتصاد آلمان اعلام کرده است دولت این کشور آمادگی دارد تا به شرکت ها و دولت یارانه هایی برای کمک به جبران خسارات ناشی از شیوع این ویروس اعطا کند تا در کوتاه مدت نیازشان به دسترسی به نقدینگی برطرف شود. اما در عین حال تاکید کرده است که نیازی به استفاده از محرک های مالی برای رونق بخشی به اقتصاد نیست.

زوایای ناشناخته تر کرونا

نسیم نقولا طالب، نویسنده، آماردان و تحلیلگر ریسک سرشناس لبنانی-آمریکایی نیز تحقیقی را به رشته نگارش درآورده است که در آن به زوایای کمتر دیده شده شیوع ویروس کرونا در جهان و اقداماتی پرداخته است که دولت ها برای مقابله با آن انجام می دهند که البته شاید آنچنان نیز موثر نباشد. وی در این مطلب می نویسد: ویروس کرونا که از شهر ووهان چین شیوع پیدا کرد به عنوان یک عامل مرگبار و با درصد سرایت بالا شناخته شده است. پاسخ چین به این بیماری تا به امروز شامل اعمال محدودیت بر رفت و آمد و سفر ده ها میلیون نفر در سطح چند شهر بزرگ بوده است تا تلاشی برای کندسازی فرایند سرایت آن اجرا شده باشد. به رغم این تلاش ها، موارد مثبت زیادی از ابتلا به این ویروس در بسکمک از کشورهای سرتاسر جهان تشخیص داده شده اند و تردید های جدی وجود دارند که این نوع اعمال محدودیت ها بتوانند موثر واقع شوند. شکی نیست این فرایند به دلیل افزایش سطح ارتباطات ایجاد شده است که همین عامل سبب سرایت غیرخطی این عامل بیماری زا می شود. از این رو سیاست های فرد محوری همچون قرنطینه، رهگیری روابط و نظارت ها در مواقع شیوع گسترده عوامل بیماری زا معمولا به شکل بی رویه ای اتخاذ می شوند که البته نمی توان تا حد زیادی بر آنها برای توقف بیماری های واگیردار حساب باز کرد. در این موارد، سیاست های جمعیتی چند جانبه نظیر تغییر رفتارهای اجتماعی، تعیین مرزهای جمعی و خود نظارتی بسیار ضروری هستند. روی هم رفته، این مشاهدات نشان از ضرورت بالای اتخاذ اقدامات پیشگیرانه برای مقابله با بیماری های واگیردار دارند. شیوع بیماری های واگیردار اغلب غیرقابل اجتناب هستند اما پاسخ پیشگیرانه مناسب می تواند ریسک جهانی در سطح گسترده را کاهش دهد. اما تصمیم گیران و سیاستمداران باید با سرعت بالایی عمل کنند و از مغالطه اجتناب ورزند تا مانع از شکل گیری فضای عدم اطمینان گسترده ای شوند که منجر به بحران هایی نظیر سوءظن اجتماعی یا بروز این اعتقاد در میان مردم شود که هیچ کاری از دست کسی ساخته نیست. او به نکته دیگری اشاره می کند و می گوید که نرخ مرگ و میر به این دلیل روبه پایین است که هماهنگی بین تعداد موارد مبتلای تشخیص داده شده و مرگ و میر و گزارش مرگ افراد وجود ندارد.