داوود منشی زاده؛ تنها ایرانی عضو حزب نازی
به گزارش وبلاگ توسعه زندگی، روزنامه خراسان - جواد نوائیان رودسری: گستره خانواده منشی زاده خیلی عریض و طویل نیست و اگر بنا باشد تاریخچه آن را آنالیز کنیم، فقط دو نسل آن قابل آنالیز است! میرزا ابراهیم خان منشی زاده، پدر خانواده، اصالتاً از اهالی ایروان بود و بعد از مهاجرت به ایران، در دارالفنون تحصیل کرد و وارد شغل نظامی گری شد. مشهور است که مخالفان، پدرش را مسموم کردند و به قتل رساندند. ابراهیم خان که در سر هوای ریاست داشت، در عصر مشروطه راه به جایی نبرد و کمیته مجازات را ساخت و افتاد به جان سیاستمدارانی که به او پول نمی دادند؛ ادعایش هم حذف بدخواهان وطن بود! بعد ها وی را در دوره وثوق الدوله بازداشت کردند و به امر او، هنگام فرستادن به تبعید، به زندگی اش پایان دادند؛ اما ماجرای پسر ابراهیم خان از عجایب امور است. داوود که ظاهراً پسر ارشد مؤسس کمیته مجازات بود، سر از آلمان درآورد و مفتون نازی ها و اس. اس شد! در ادامه به فراز های کمتر شنیده شده زندگی او می پردازیم.
راهی که از پاریس به برلین رسید
داوود منشی زاده در میان همه نویسندگان معاصر به آلمان دوستی و هیتلرپرستی معروف است؛ نصرا... توکلی در کتاب آخرین سقوط آریاها و حتی داریوش همایون در خاطراتش، این ویژگی منشی زاده را یادآوری نموده اند. این که داوود چطور با راه و رسم نازی ها آشنا شد، خیلی معلوم نیست. او در سال 1310، با بورس دولتی به فرانسه رفت تا درس بخواند. سال 1316 از دانشگاه دیوژن لیسانس ادبیات گرفت و بعد به آلمان نازی رفت. احتمالاً در دوران حضور در فرانسه بود که به هیتلر علاقه مند شد. او در همان سالی که لیسانس گرفت به برلین رفت تا ادامه تحصیل بدهد، اما تکمیل تحصیلات وی تا سال 1317 شروع نشد. در این مدت چه می کرد؟ کسی به درستی نمی داند، اما خبر داریم که از 1318، همراه با بهرام شاهرخ، رادیو فارسی برلین را اداره می کرد. بنابراین، داوود منشی زاده دست کم از سال 1316، جذب سازمان های اطلاعاتی آلمان نازی شده بود.
هیتلریزه شدن داوود!
منشی زاده طبق روایت علی رهنما در کتاب Behind the 1953 Coup in Iran، به تحصیل در دانشگاه برلین پرداخت و همزمان به عضویت حزب نازی درآمد. او تنها عضو ایرانی حزب بود و سران آلمان هیتلری به وی اعتماد کامل داشتند. منشی زاده افزون بر این ها، از اعضای فعال اس. اس نیز به شمار می آمد. او مدرک دکترای خود را در سال 1322 از دانشگاه برلین گرفت و سپس، به تدریس ادبیات در دانشگاه لودویک ماکسیمیلیان شهر مونیخ پرداخت؛ سِمَتی که به دست آوردن آن، بدون ارتباط داشتن با حزب نازی امکان نداشت. بعضی روایت های شفاهی برآنند که داوود، به دلیل اشتغالات حزبی، دفاع از رساله دکترای خود را تا 1324، یعنی سال سقوط برلین به تعویق انداخت، اما در همین مدت، تدریس می کرد.
منشی زاده به طور رسمی عضو واحد های شبه نظامی اس. اس بود و در ردیف وفاداران سرسخت هیتلر قرار داشت. او به همراه گردان های مدافع نازی ها، هنگام هجوم متفقین به برلین و سقوط پایتخت آلمان در اردیبهشت 1324، دوشادوش نیرو های اس. اس جنگید و در همین نبرد، از ناحیه پا هدف گلوله نهاده شد و تا انتها عمر به دلیل این اتفاق، می لنگید. او در آلمان با یک دختر آلمانی ازدواج کرد و بعد از جنگ، ابتدا به قاهره رفت و با یاری دوستانی که داشت، به تدریس ادبیات در دانشگاه این شهر پرداخت.
بازگشت به ایران و فرار به سوئد
منشی زاده در سال 1330 به ایران بازگشت؛ زمانی که آب ها از آسیاب افتاده بود و دیگر متفقین در ایران حضور نداشتند که دنبال نازی ها بگردند! او به محض ورود و در شرایط باز سیاسی آن دوره که مقارن با نهضت ملی شدن صنعت نفت بود، حزب سوسیالیست ملی کارگران ایران را با نام اختصاری سومکا راه انداخت که در واقع نسخه ای ناشیانه از روی نمونه آلمانی بود. این حزب تنها توانست تا مرداد 1332 دوام بیاورد، اما بعد از آن و به دلیل فضای بسته سیاسی پس از کودتای 28 مرداد، منشی زاده دیگر نتوانست به فعالیت خود ادامه دهد. وی در 1337 سر از آمریکا درآورد و بعد ها مدتی به آلمان رفت و در نهایت در سوئد سکونت اختیار کرد و در 22 تیرماه سال 1368 در اوپسالای سوئد درگذشت. منشی زاده اولین مترجم کتاب نبرد من، اثر آدولف هیتلر به زبان فارسی است. او تألیفات و ترجمه های متعددی داشت.
منبع: برترین ها