دانش آموزان، غذا و باقی قضایا - وبلاگ توسعه زندگی

به گزارش وبلاگ توسعه زندگی، بسیاری از رفتارهای تغذیه ای در دوران کودکی و در سنین مدرسه ایجاد می گردد. در این زمان، دانش آموزان از رفتارهای هم الگوبرداری می نمایند و رفتارهای تغذیه ای هم از این قضیه مستثنا نیست. گاهی ممکن است برخی از این رفتارها نامطلوب باشد که باید آنها را شناخت و به تصحیح آنها همت کرد. به برخی از این رفتارها در این مقاله اشاره می کنیم.

دانش آموزان، غذا و باقی قضایا

بسیاری از رفتارهای تغذیه ای در دوران کودکی و در سنین مدرسه ایجاد می گردد. در این زمان، دانش آموزان از رفتارهای هم الگوبرداری می کنند و رفتارهای تغذیه ای هم از این قضیه مستثنا نیست. گاهی ممکن است برخی از این رفتارها نامطلوب باشد که باید آنها را شناخت و به تصحیح آنها همت کرد. به برخی از این رفتارها در این مقاله اشاره می کنیم.

1) خودداری از خوردن گوشت: برخی از بچه ها سنین مدرسه از خوردن گوشت امتناع می ورزند در حالی که مصرف گوشت به اسم منبع عمده پروتئین با کیفیت خوب، آهن و روی حایز اهمیت است. توصیه می گردد گوشت چرخ شده در غذاهایی که مورد علاقه کودک است، به او داده گردد. مانند ماکارونی با گوشت چرخ نموده، کتلت، همبرگر و کباب که در منزل تهیه می گردد و یا استفاده از گوشت چرخ شده در پیتزا و املت گوشت.

2) مصرف گروه شیر و لبنیات: در این سنین به دلیل رشد و استحکام دندان و استخوان ها مصرف لبنیات لازم است. اگر دانش آموز علاقه ای به خوردن شیر ندارد، می توان مقدار کمی پودر کاکائو (در حد یک قاشق مرباخوری در یک لیوان شیر) به آن افزود. مقدار زیاد کاکائو به دلیل داشتن اگزالات از جذب کلسیم شیر جلوگیری می نماید. افزودن کمی عسل به شیر هم ممکن است دانش آموز را به خوردن شیر علاقه مند کند. می توان شیر را به صورت غذاهایی مانند فرنی و شیر برنج به بچه ها داد. به طور معمول مصرف یک لیوان شیر در روز برای بچه ها این سنین کافی است و با گنجانیدن سایر مواد غذایی این گروه مانند ماست، پنیر و کشک در وعده ناهار و شام و یا بستنی در میان وعده احتیاج کلسیم تامین می گردد. افراط در خوردن شیر هم به این دلیل که جایگزین سایر غذاهای اصلی می گردد، کودک را در معرض خطر کمبود های تغذیه ای، به خصوص کمبود آهن قرار می دهد.

3) خودداری از مصرف سبزی ها: به طور معمول بچه ها در این سنین تمایلی به مصرف سبزی های تازه همراه با غذا ندارند. به مادران توصیه کنید که از سبزی های خام مانند هویج، گوجه فرنگی، کاهو، گل کلم و سبزی های پخته مانند چغندر پخته (لبو) نخود فرنگی، لوبیا سبز، کدو حلوایی به اسم میان وعده، به طور مثال در هنگام تماشای تلویزیون به بچه ها بدهند.

4) افراط در مصرف شکلات و شیرینی: مصرف بی رویه شکلات و شیرینی به این دلیل که موجب بی اشتهایی و سیری کاذب در بچه ها می گردد و آنها را از مصرف غذاهای اصلی باز می دارد، موجب اختلال رشد آنها خواهد شد. به والدین توصیه کنید حداقل در منزل از نگه داشتن شکلات و شیرینی خودداری کنند و به این ترتیب، دسترسی دایمی آنها را به این نوع مواد کاهش دهند. از دادن شکلات و شیرینی به اسم جایزه خودداری کنند و با تنظیم یک برنامه منظم، تعداد شکلات و شیرینی را که دانش آموز در طول روز مصرف می نماید، کنترل کنند. برای جلوگیری از خراب شدن دندان ها باید به دانش آموزان آموزش داد که پس از خوردن مواد قندی و شیرینی به ویژه شکلات ها و آب نبات هایی که به سطح دندان می چسبند، دهان و دندان های خود را با آب و حتی الامکان مسواک شستشو دهند.

5) مصرف بی رویه تنقلات غذایی کم ارزش: متاسفانه برخی از تنقلات تجارتی مانند انواع پفک به طور بی رویه از طریق بچه ها و دانش آموزان مصرف می گردد. نتایج آنالیز کشوری سال 1377 از سوی اداره بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت نشان داده است که در حدود 50 در صد بچه ها 6 تا 12 ماهه و در حدود 90 درصد بچه ها یک تا دو ساله هر روز پفک مصرف می کنند. مصرف پفک به خصوص پیش از وعده های غذایی به دلیل ایجاد سیری کاذب بچه ها را از خوردن غذاهای اصلی که باید مواد مغذی مورد احتیاج را برای رشد تامین کند، باز می دارد. از سوی دیگر، نمک آن ذایقه کودک را به خوردن غذاهای شور عادت می دهد. مطالعات صورت گرفته رابطه میان مصرف نمک و افزایش فشار خون در دوران بزرگسالی را به اثبات رسانده است. مصرف بی رویه نوشابه هم به ویژه همراه با غذا علاوه بر سیری کاذب، جذب مواد مغذی مانند کلسیم را مختل می نماید. به والدین توصیه کنید که بچه ها را به مصرف تنقلات، سنتی مانند نخودچی و کشمش، گردو، بادام، پسته، گندم برشته، برنجک، عدس برشته شده، توت خشک، انجیر خشک و برگه ها تشویق کنند و سر سفره به جای نوشابه برای افراد خانواده از دوغ استفاده کنند.

8 نکته کلیدی

1) به طور کلی در سنین مدرسه، رشد کودک با سرعت کمتری ادامه دارد و عوامل ژنتیکی، تغذیه خوب و محیط در سرعت رشد او موثر است.

2) انرژی و مواد مغذی مورد احتیاج بچه ها در این سنین بستگی به مقدار بدن، سرعت رشد و اندازه فعالیت آنها دارد. بنابراین یک الگوی غذایی یکسان برای دانش آموزان نمی توان مشخص کرد.

3) تشویق بچه ها به ورزش موجب سوختن کالری دریافتی روزانه، شادابی و جلوگیری از چاقی بچه ها می گردد.

4) سرعت رشد بچه ها روز به روز متغیر است بنابراین دریافت روزانه آنها از نظر انرژی و مواد مغذی و به طور کلی مقدار غذای مصرفی آنها روز به روز تغییر می نماید.

5) سوء تغذیه در این دوران موجب کاهش سرعت رشد و اختلال در رشد جسمی و توانمندی ذهنی آنها می گردد.

6) در این دوران، اشتهای کودک راهنمای خوبی برای دریافت انرژی و مواد مغذی مورد احتیاج است.

7) استرس ناشی از رفتار اولیا و مربیان یا استرس های مربوط به امتحان می تواند روی اشتهای بچه ها اثر بگذارد. اگر این تاثیر موقت باشد، مسئله ای ایجاد نمی نماید ولی ادامه بی اشتهایی کودک می تواند مشکل آفرین باشد. در این صورت باید با شناسایی و برطرف مشکل به کودک یاری گردد. گاهی اوقات استرس موجب زیاد خواری کودک می گردد. درباره بچه ها چاق این مساله مهم و قابل توجه است. آموزش مناسب و مشاوره با بچه ها می تواند تا حدودی مشکل آنان را کم کند.

8) به والدین باید آموزش داده گردد که با تامین غذاهایی که دارای ارزش غذایی هستند و فراهم کردن محیط مناسب زمینه را برای رشد و توانمندی ذهنی و جسمی بچه ها آماده کنند و رفتارهای غذایی درست را در آنها ایجاد کنند. بچه ها رفتارهای غذایی والدین را الگوی خود قرار می دهند. بنابراین امتناع والدین از خوردن برخی از غذاها موجب می گردد که بچه ها هم آن غذاها را هر چند که دارای ارزش غذایی بالایی هستند، نخورند.

منبع:www.salamat.com

/ع

منبع: راسخون